نحوه اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی کسب و کارها

منتشر شده در 1404/07/12

مقدمه

در فضای اقتصادی ایران، مالیات به عنوان یکی از مهم ترین منابع درآمد دولت نقش حیاتی دارد. هر کسب و کاری، چه یک مغازه کوچک و چه یک شرکت بزرگ، دیر یا زود با سازمان امور مالیاتی روبه رو می شود. برای بسیاری از صاحبان کسب و کارها، مواجهه با برگ تشخیص مالیات می تواند یکی از پرتنش ترین لحظات کاری باشد. دلیل اصلی این است که گاهی مبالغ درج شده در این برگه بسیار بیشتر از واقعیت فعالیت اقتصادی فرد یا شرکت است.

با این حال، قانون به مودیان اجازه داده که اگر برگ تشخیص با واقعیت منطبق نبود، به آن اعتراض کنند. در این مقاله، به عنوان کسی که از سال 1393 در حوزه مالی، سبدگردانی و مشاوره حقوقی فعالیت دارم، می خواهم به زبان ساده اما دقیق توضیح دهم که چطور می توانید به برگ تشخیص های مالیاتی خود اعتراض کنید و مسیر قانونی آن چگونه است.

برگ تشخیص مالیاتی چیست و بر چه اساسی صادر می شود؟

برگ تشخیص مالیاتی سندی رسمی است که سازمان امور مالیاتی پس از بررسی دفاتر، اسناد، گزارش ها و اطلاعات تراکنش های بانکی یک مودی صادر می کند. در این برگه، مبلغ مالیات تعیین شده برای سال مورد نظر درج می شود.

چرا اختلاف پیش می آید؟

بخشی از هزینه های واقعی در دفاتر ثبت نشده یا مدارک آن ارائه نشده است.
فروش ها یا درآمدهایی وجود داشته که بدون فاکتور رسمی ثبت شده اند.
سازمان امور مالیاتی به جای اتکا به اسناد واقعی، از قرائن و شواهد تخمینی استفاده کرده است.
تراکنش های بانکی بدون توضیح کافی، به عنوان درآمد تلقی شده اند.

یک مثال ساده: اگر حساب بانکی یک فروشگاه پر از واریزی های شخصی دوستان یا خانواده باشد و تفکیکی انجام نشده باشد، ممکن است همه این مبالغ به عنوان درآمد شناسایی و مشمول مالیات شود.

چه کسانی حق اعتراض دارند؟

طبق قانون مالیات های مستقیم، هر شخص حقیقی یا حقوقی که برگ تشخیص مالیاتی برای او صادر شده است، می تواند در مهلت قانونی اعتراض کند. فرقی ندارد شما یک مغازه دار کوچک باشید یا یک شرکت بزرگ، حق اعتراض برای همه وجود دارد.

مهلت قانونی اعتراض

مهلت اعتراض به برگ تشخیص فقط 30 روز از تاریخ ابلاغ است. اگر در این مهلت اعتراض نکنید، برگ تشخیص به طور قطعی تلقی می شود و عملا امکان اعتراض از بین می رود. بنابراین، به محض دریافت برگه، باید بررسی و اقدام کنید.

مراحل اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی

بررسی دقیق برگ تشخیص
قبل از هر اقدام، برگه را به دقت بخوانید. مبلغ درج شده، سال عملکرد، دلایل محاسبه و مستندات سازمان مالیاتی را بررسی کنید. گاهی اشتباهات ساده ای مثل اشتباه در محاسبه یا عدم ثبت هزینه ها دلیل اختلاف است.
جمع آوری مدارک و مستندات
اعتراض موفق بدون مدرک امکان پذیر نیست. مدارک پیشنهادی:

دفاتر قانونی پلمب شده
فاکتورهای خرید و فروش
قراردادهای کاری و پیمانکاری
مدارک مربوط به هزینه ها (حقوق پرسنل، اجاره بها، قبوض آب و برق و اینترنت)
پرینت حساب های بانکی

اظهارنامه مالیاتی سالانه

ثبت اعتراض کتبی
اعتراض باید به صورت مکتوب و رسمی به اداره مالیاتی ارائه شود. در متن اعتراض، علاوه بر شرح اختلاف، به مواد قانونی مرتبط هم استناد کنید. نمونه مواد پرکاربرد:

ماده 237 قانون مالیات های مستقیم: الزام به درج دلایل و مستندات در برگ تشخیص
ماده 238: حق اعتراض مودی و طرح آن در هیات حل اختلاف بدوی
ماده 247: حق تجدیدنظرخواهی از رای هیات بدوی

رسیدگی در هیات حل اختلاف بدوی
پس از ثبت اعتراض، پرونده به هیات حل اختلاف بدوی ارجاع می شود. این هیات معمولا سه نفره است (نماینده اداره مالیاتی، نماینده قوه قضاییه، نماینده اتاق بازرگانی یا اصناف). جلسه تشکیل می شود و شما یا وکیل یا نماینده قانونی تان می توانید با ارائه مدارک دفاع کنید.
تجدیدنظر در هیات حل اختلاف
اگر رای هیات بدوی به نفع شما نبود یا سازمان مالیاتی به رای اعتراض داشت، ظرف 20 روز می توانید درخواست تجدیدنظر بدهید تا پرونده در هیات تجدیدنظر بررسی شود.
شورای عالی مالیاتی و دیوان عدالت اداری
در صورت باقی ماندن اختلاف، می توان پرونده را به شورای عالی مالیاتی و نهایتا دیوان عدالت اداری برد. این مراحل پیچیده تر و زمان برتر هستند و بیشتر وقتی مطرح می شوند که مبالغ سنگین یا مسائل حقوقی مهم در میان باشد.

نکات کلیدی برای موفقیت در اعتراض

زمان بندی صحیح: مهلت 30 روزه را از دست ندهید.
مستند سازی کامل: بدون سند، ادعا پذیرفته نمی شود.
زبان حقوقی: متن اعتراض را دقیق، روشن و مستند به قانون بنویسید.
حضور موثر در جلسه: یا خودتان مسلط باشید یا از همراهی وکیل و کارشناس بهره ببرید.
شفافیت تراکنش ها: واریزی های غیرمرتبط را از ابتدا تفکیک و توضیح دهید.

اشتباهات رایج که شانس موفقیت را کم می کند

دیر اقدام کردن و از دست دادن مهلت 30 روزه
ارائه اعتراض شفاهی یا غیررسمی بدون متن کتبی
ناقص بودن مدارک و عدم توانایی اثبات ادعا
بی توجهی به مواد قانونی و استناد نکردن به آن ها
تصور اینکه صرفا شرح شرایط کسب و کار کافی است

دو مثال واقعی از پرونده های کسب و کار

شرکت کوچک خدمات فناوری: به دلیل نبود دفاتر قانونی، برگه سنگین دریافت کرد. با ارائه قراردادها و صورت حساب های بانکی و تبیین ماهیت پرداخت ها، مالیات حدود 40 درصد کاهش یافت.
فروشگاه لوازم خانگی با فروش نقدی: ابتدا مدارک کافی نبود و رای بدوی مطلوب نبود. اما در تجدیدنظر با شهادت مشتریان، گزارش کارشناسی و تکمیل مستندات، مبلغ مالیات به شکل معناداری کاهش یافت.

آیا همیشه اعتراض نتیجه می دهد؟

اعتراض تضمین قطعی برای کاهش مالیات نیست، اما وقتی ادله و اسناد کافی ارائه شود، احتمال نتیجه مثبت بالاست. قانون به نفع کسی است که بتواند ادعای خود را ثابت کند.

توصیه های پیشگیرانه برای سال های بعد

دفاتر قانونی را به موقع پلمب و منظم نگهداری کنید.
حساب بانکی کسب و کار را از حساب شخصی جدا کنید.
برای هر فروش یا خرید، فاکتور رسمی صادر کنید.
تمام هزینه ها را با اسناد قابل اتکا ثبت کنید.
اظهارنامه مالیاتی سالانه را دقیق و صادقانه تکمیل کنید.
از مشاوران مالیاتی و حقوقی خبره استفاده کنید، خصوصا در زمان رشد کسب و کار.

جمع بندی

برگ تشخیص مالیات می تواند برای هر کسب و کاری یک چالش جدی باشد. اما با شناخت حقوق قانونی، رعایت مهلت ها، ارائه مستندات کافی و پیگیری حرفه ای، می توان از حقوق خود دفاع کرد. اگر احساس کردید مبلغ اعلام شده منصفانه نیست، در مهلت قانونی اعتراض کنید و با استناد روشن و مدارک کافی وارد فرایند دادرسی شوید.

خدمات تیم فرشاد مصفا

ما در تیم فرشاد مصفا علاوه بر خدمات مالی و سرمایه گذاری، در حوزه حقوقی نیز همراه شما هستیم. خدمات ما شامل:

درباره نویسنده

فرشاد مصفا، موسس تیم سبدگردانی و استارتاپ حقوقی در زمینه مشاوره و وکالت، با سابقه فعالیت از سال 1393، کارشناسی ارشد مدیریت کارآفرینی از دانشگاه تهران دارد. او سال ها تجربه عملی در بازارهای مالی و مسائل حقوقی دارد و هدفش کمک به سرمایه گذاران و صاحبان کسب و کارها برای رشد مالی و دفاع از حقوقشان است.

شبکه های اجتماعی: