سود عملیاتی و غیر عملیاتی چیست؟

0

سود عملیاتی و غیر عملیاتی چیست؟

منتشر شده در 1404/06/18

مقدمه

وقتی صورت های مالی شرکت ها را بررسی می کنیم، یکی از بخش های کلیدی که توجه سرمایه گذاران و تحلیلگران را به خود جلب می کند، سود عملیاتی و غیر عملیاتی است. این دو شاخص مالی به ما کمک می کنند بفهمیم یک شرکت از فعالیت اصلی خود چه میزان سود به دست می آورد و چه مقدار از سود آن ناشی از فعالیت های جانبی است.

به عنوان یک متخصص بازارهای مالی، در این مطلب به زبان ساده توضیح می دهم که سود عملیاتی و غیر عملیاتی چیست، چه تفاوتی با هم دارند و چرا دانستن این موضوع برای سرمایه گذاران و سهامداران اهمیت بالایی دارد.

سود عملیاتی چیست؟

سود عملیاتی همان سودی است که یک شرکت از فعالیت اصلی و روزمره خود به دست می آورد.

به زبان ساده، اگر یک شرکت تولیدی لوازم خانگی را مثال بزنیم، سودی که از فروش یخچال یا ماشین لباسشویی به دست می آورد و بعد از کسر هزینه های تولید، فروش و اداری باقی می ماند، سود عملیاتی نام دارد.

اجزای محاسبه سود عملیاتی

  • درآمد حاصل از فروش محصول یا خدمات
  • منهای هزینه های تولید (مواد اولیه، دستمزد و...)
  • منهای هزینه های بازاریابی، فروش و اداری

آنچه در نهایت باقی می ماند، سود عملیاتی است.

سود غیر عملیاتی چیست؟

سود غیر عملیاتی به درآمدهایی گفته می شود که از فعالیت های اصلی شرکت حاصل نمی شوند.

برای مثال، همان شرکت تولیدکننده لوازم خانگی اگر یک ساختمان اداری داشته باشد و آن را اجاره دهد، درآمد حاصل از اجاره جزو سود غیر عملیاتی محسوب می شود. یا اگر شرکت در بازار سرمایه سرمایه گذاری کند و سودی از این محل بگیرد، آن هم سود غیر عملیاتی است.

نمونه های سود غیر عملیاتی

  • سود حاصل از فروش دارایی های ثابت (مثل فروش زمین یا ساختمان)
  • سود سرمایه گذاری های بورسی یا سپرده های بانکی
  • درآمد حاصل از اجاره املاک یا تجهیزات شرکت

تفاوت اصلی سود عملیاتی و غیر عملیاتی

  • منبع ایجاد سود: سود عملیاتی از فعالیت اصلی شرکت به وجود می آید اما سود غیر عملیاتی از فعالیت های جانبی و سرمایه گذاری ها.
  • پایداری سود: سود عملیاتی پایدارتر و قابل تکرار است، در حالی که سود غیر عملیاتی ممکن است موقتی یا غیرقابل تکرار باشد.
  • اهمیت در تحلیل بنیادی: تحلیلگران بازار سرمایه توجه ویژه ای به سود عملیاتی دارند، چون نشان دهنده قدرت اصلی کسب و کار است.

چرا تفکیک این دو سود اهمیت دارد؟

سرمایه گذاران نیاز دارند بدانند رشد سودآوری شرکت از کدام مسیر به دست آمده است.

  • اگر رشد سود ناشی از افزایش فروش و مدیریت درست هزینه ها باشد، خبر خوبی برای آینده شرکت است.
  • اما اگر سود شرکت به دلیل فروش یک زمین یا سرمایه گذاری موقت بالا رفته باشد، نمی توان آن را پایدار دانست.

به همین دلیل در تحلیل بنیادی سهام، بیشتر تمرکز روی سود عملیاتی است.

مثال ساده برای درک بهتر

فرض کنید شرکتی در سال 1403 به دو شکل سود کسب کرده است:

  • از محل فروش محصولات: 50 میلیارد تومان (بعد از کسر هزینه ها، سود عملیاتی 15 میلیارد تومان)
  • از محل فروش یک ساختمان قدیمی: 20 میلیارد تومان سود

در صورت های مالی، سود کل شرکت 35 میلیارد تومان نشان داده می شود. اما سرمایه گذار حرفه ای می داند که بخش اصلی و پایدار سود، همان 15 میلیارد تومان سود عملیاتی است و سود ناشی از فروش ساختمان موقتی بوده و تکرارپذیر نیست.

تاثیر سود عملیاتی و غیر عملیاتی بر ارزش سهام

شرکت هایی که سود عملیاتی قوی و پایدار دارند، معمولا ارزش بیشتری در بازار سرمایه پیدا می کنند. چون نشان می دهند که در فعالیت اصلی خود موفق هستند و آینده روشنی دارند.

در مقابل، شرکت هایی که بیشتر سودشان غیر عملیاتی است، ممکن است در کوتاه مدت جذاب به نظر برسند، اما ریسک بالایی برای سرمایه گذاران دارند.

نکات کلیدی برای سرمایه گذاران

  • همیشه هنگام بررسی صورت مالی، به تفکیک سود عملیاتی و غیر عملیاتی دقت کنید.
  • سود عملیاتی معیار واقعی تری برای سنجش عملکرد شرکت است.
  • اگر شرکتی بیشتر سود خود را از فعالیت های غیرعملیاتی می گیرد، باید با احتیاط بیشتری روی آن سرمایه گذاری کرد.

جمع بندی

سود عملیاتی نشان دهنده قدرت اصلی شرکت در فعالیت های روزانه و تجاری است و اهمیت بالایی برای سرمایه گذاران دارد. در مقابل، سود غیر عملیاتی از فعالیت های جانبی به دست می آید و معمولا پایدار و قابل پیش بینی نیست.

به عنوان یک سرمایه گذار یا فعال بازار، همیشه باید این دو نوع سود را از هم تفکیک کنید تا تصویر واقعی تری از عملکرد شرکت به دست آورید.

خدمات تیم فرشاد مصفا

تیم ما علاوه بر آموزش و مشاوره مالی، خدمات تخصصی در زمینه سبدگردانی حرفه ای ارائه می دهد:

همچنین در تیم فرشاد مصفا، یک استارتاپ حقوقی برای مشاوره و وکالت فعالیت دارد.

درباره نویسنده: فرشاد مصفا

  • موسس تیم سبدگردانی و استارتاپ حقوقی در زمینه مشاوره و وکالت
  • فعال در بازارهای مالی از سال 1393
  • کارشناس ارشد مدیریت کارآفرینی از دانشگاه تهران

شبکه های اجتماعی فرشاد مصفا