0
سرمایه‌گذاری در دارایکم | هر آنچه باید درباره این ETF بدانید
منتشر شده در 1404/06/11
در سال‌های اخیر یکی از واژه‌هایی که بارها در رسانه‌های اقتصادی ایران شنیده‌ایم، «دارایکم» بوده است. بسیاری از مردم برای اولین بار با این مفهوم در جریان عرضه صندوق‌های ETF دولتی آشنا شدند. اما همچنان برای بخش زیادی از فعالان عادی بازار، ابهاماتی درباره ماهیت این سهم، مزایا و ریسک‌های آن وجود دارد. در این مقاله تلاش می‌کنم با زبانی ساده، اما دقیق و کاربردی، شما را با سهم دارایکم آشنا کنم و مهم‌ترین نکاتی را که باید درباره آن بدانید توضیح دهم.
دارایکم چیست؟
دارایکم در واقع نام اولین صندوق قابل معامله دولتی (ETF) در بورس ایران است. دولت برای تأمین مالی و همچنین گسترش فرهنگ سرمایه‌گذاری، تصمیم گرفت بخشی از سهام بانک‌ها و شرکت‌های بزرگ دولتی را در قالب صندوقی واحد به مردم عرضه کند. این صندوق در سال 1399 به بازار آمد و متقاضیان توانستند واحدهای آن را با مبلغی مشخص خریداری کنند.
به زبان ساده، وقتی شما سهم دارایکم را خریداری می‌کنید، در واقع مالک بخشی از پرتفوی سهام چند بانک بزرگ و شرکت بیمه‌ای می‌شوید.
ترکیب دارایی‌های دارایکم
یکی از ویژگی‌های مهم صندوق‌های ETF ترکیب دارایی‌هایشان است. در صندوق دارایکم، سهام چند بانک و یک شرکت بیمه قرار داده شد. این بانک‌ها شامل:
- بانک ملت
- بانک تجارت
- بانک صادرات
- و همچنین بیمه البرز و بیمه اتکایی امین
بنابراین با خرید یک واحد از این صندوق، شما به‌طور غیرمستقیم سهامدار این شرکت‌ها می‌شوید، بدون اینکه نیاز داشته باشید هر سهم را به‌صورت جداگانه خریداری کنید.
هدف دولت از عرضه دارایکم
عرضه دارایکم اهداف متعددی را دنبال می‌کرد:
- تأمین مالی دولت از طریق فروش بخشی از دارایی‌هایش.
- گسترش مالکیت عمومی تا مردم بیشتری در شرکت‌های بزرگ سهم داشته باشند.
- آشنایی مردم با صندوق‌های قابل معامله (ETF) به عنوان ابزاری نوین برای سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه.
نحوه خرید و فروش دارایکم
دارایکم مانند سایر سهام در بورس معامله می‌شود. شما می‌توانید از طریق کارگزاری خود، در سامانه معاملات آنلاین آن را بخرید یا بفروشید. قیمت این صندوق مانند سایر نمادها بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می‌شود و به‌صورت روزانه تغییر می‌کند.
مزایای سرمایه‌گذاری در دارایکم
- تنوع پرتفوی: به جای خرید یک سهم، مالکیت چندین سهم بانکی و بیمه‌ای را به دست می‌آورید.
- سهولت خرید: کافی است یک نماد را بخرید تا به شکل غیرمستقیم در چند شرکت سرمایه‌گذاری کنید.
- امکان نقدشوندگی بالا: چون این صندوق در بورس معامله می‌شود، فروش آن ساده‌تر از دارایی‌های غیر بورسی است.
- تخفیف در عرضه اولیه: در زمان عرضه، واحدهای صندوق با تخفیف نسبت به ارزش واقعی ارائه شدند که جذابیت خرید را بالا می‌برد.
ریسک‌ها و محدودیت‌ها
- تمرکز روی یک صنعت: بخش زیادی از ترکیب دارایکم شامل بانک‌ها است، بنابراین اگر صنعت بانکداری در بازار دچار مشکل شود، ارزش صندوق هم کاهش پیدا می‌کند.
- نوسانات بازار سرمایه: مانند هر سهم یا صندوق بورسی، قیمت دارایکم نیز تابع عرضه و تقاضا است و می‌تواند دچار افت و خیز شود.
- وابستگی به تصمیمات دولتی: چون دولت عرضه‌کننده این صندوق است، تغییر سیاست‌ها می‌تواند بر آینده آن اثرگذار باشد.
چگونه بازدهی دارایکم را ارزیابی کنیم؟
برای اینکه بدانیم سرمایه‌گذاری در دارایکم موفق بوده یا نه، باید بازدهی آن را بسنجیم. این کار به دو شکل انجام می‌شود:
- مقایسه با شاخص کل یا شاخص بانکی: اگر دارایکم عملکرد بهتری نسبت به شاخص هم‌گروه خود داشته باشد، می‌توان آن را موفق دانست.
- مقایسه با سایر صندوق‌های ETF: بررسی رشد قیمت دارایکم در کنار صندوق‌های مشابه نشان می‌دهد آیا انتخاب این صندوق برای سرمایه‌گذار بهینه بوده است یا خیر.
مقایسه دارایکم با صندوق‌های مشابه
پس از عرضه دارایکم، دولت چند صندوق دیگر هم عرضه کرد، مثل «پالایش یکم». تفاوت اصلی آن‌ها در ترکیب دارایی است:
- دارایکم شامل بانک‌ها و بیمه‌هاست.
- پالایش یکم شامل پالایشگاه‌های بزرگ کشور است.
این مقایسه برای سرمایه‌گذار اهمیت دارد، چون هر کدام به یک صنعت وابسته‌اند. اگر صنعت بانکی چشم‌انداز بهتری داشته باشد، طبیعی است که دارایکم جذاب‌تر از پالایش یکم باشد و بالعکس.
نکات کلیدی برای سرمایه‌گذاران تازه‌کار
- قبل از خرید هر صندوق، ترکیب دارایی‌های آن را بشناسید.
- فقط به قیمت امروز توجه نکنید؛ روند آینده صنعت اهمیت بیشتری دارد.
- صندوق‌های ETF ابزار مناسبی برای کسانی هستند که نمی‌خواهند تک‌سهم بخرند.
- مدیریت سرمایه را فراموش نکنید؛ حتی صندوق‌ها هم می‌توانند دچار افت ارزش شوند.
تجربه شخصی من از تحلیل دارایکم
به‌عنوان کسی که سال‌ها در بازار سرمایه ایران فعالیت کرده‌ام، باور دارم که صندوق‌هایی مثل دارایکم، برای افرادی که تازه وارد بورس می‌شوند، گزینه‌ای مناسب برای شروع هستند. دلیل آن هم این است که تنوع نسبی پرتفوی ریسک شما را کاهش می‌دهد و به‌جای اینکه روی یک سهم متمرکز شوید، در چند شرکت بزرگ سرمایه‌گذاری می‌کنید.
البته باید به این نکته توجه داشت که سرمایه‌گذاری در چنین صندوق‌هایی به معنای تضمین سود نیست. بازار سرمایه همواره با ریسک همراه است و تصمیم‌گیری آگاهانه و مدیریت سرمایه اهمیت بالایی دارد.
آیا سرمایه‌گذاری در دارایکم هنوز منطقی است؟
این پرسشی است که بسیاری از سرمایه‌گذاران تازه‌کار مطرح می‌کنند. پاسخ بستگی به شرایط بازار، وضعیت صنعت بانکی و همچنین استراتژی شخصی شما دارد. اگر به‌دنبال سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت و نوسان‌گیری هستید، شاید گزینه‌های دیگری جذاب‌تر باشند. اما اگر نگاه میان‌مدت و بلندمدت دارید و می‌خواهید در پرتفوی خود سهمی از بانک‌ها و بیمه‌ها داشته باشید، دارایکم می‌تواند بخشی از سبد شما باشد.
جمع‌بندی
دارایکم به‌عنوان اولین صندوق ETF دولتی، نقطه عطفی در تاریخ بازار سرمایه ایران محسوب می‌شود. این صندوق فرصتی بود برای آشنایی عموم مردم با سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در بازار بورس. هرچند نوسانات و ریسک‌های خاص خود را دارد، اما همچنان می‌تواند برای سرمایه‌گذارانی که استراتژی مشخص و دید میان‌مدت دارند، جذاب باشد.
اگر می‌خواهید بدانید چطور می‌توان ریسک‌های سرمایه‌گذاری در بورس را مدیریت کرد، پیشنهاد می‌کنیم مطلب چگونه ریسک‌های سرمایه‌گذاری در بورس را کاهش دهیم؟
خدمات ما در تیم فرشاد مصفا
اگر به‌دنبال مدیریت حرفه‌ای دارایی‌های خود در بازارهای مختلف هستید، می‌توانید از خدمات تخصصی ما استفاده کنید:
همچنین در تیم ما یک استارتاپ حقوقی برای ارائه خدمات مشاوره حقوقی و وکالت فعالیت دارد.
درباره نویسنده
این مقاله توسط فرشاد مصفا نوشته شده است؛
- موسس تیم سبدگردانی و استارتاپ حقوقی در زمینه مشاوره و وکالت
- فعال در بازارهای مالی از سال 1393
- کارشناس ارشد مدیریت کارآفرینی از دانشگاه تهران
راه‌های ارتباطی با من: