0
تحلیل نشست تولیدکنندگان با وزیر اقتصاد
منتشر شده در 1404/05/28
در روزهای اخیر، نشست تولیدکنندگان با وزیر اقتصاد بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌ها و میان فعالان اقتصادی داشت. موضوعاتی که در این جلسه مطرح شد، نه تنها مشکلات تولیدکنندگان را آشکار کرد، بلکه ریشه‌های اصلی بحران‌های اقتصادی کشور را نیز روشن‌تر ساخت. در این مقاله تلاش می‌کنم به زبان ساده، اما عمیق و تحلیلی، آنچه در این نشست گفته شد را بررسی کنم و پیامدهای آن را برای آینده اقتصاد ایران و به‌ویژه بازارهای مالی توضیح دهم.
چرا این نشست اهمیت دارد؟
وقتی وزیر اقتصاد در مقابل تولیدکنندگان قرار می‌گیرد و از مشکلات عذرخواهی می‌کند، نشان می‌دهد که خود دولت نیز به ناکارآمدی سیاست‌های فعلی اعتراف کرده است. این موضوع از دو جهت مهم است:
- اعتراف به خطای سیاست‌گذاری: برای اولین بار، یک مقام ارشد اقتصادی به صراحت اعلام می‌کند که تفکر اقتصادی حاکم، جواب نداده و حتی موجب رانت و فساد شده است.
- پیامد مستقیم برای بازارها: تولیدکنندگان، پایه هر اقتصادی هستند. وقتی صدای آنها شنیده نشود یا مشکلاتشان حل نشود، بازار سرمایه، ارز و حتی معیشت مردم تحت تأثیر قرار می‌گیرد.
نقدی بر سیاست‌های چندنرخی ارز
وزیر اقتصاد به صراحت گفت:
«یک روز نیما، یک روز سنا، یک روز تالار دوم… همه این‌ها ناشی از نپذیرفتن واقعیت‌های اقتصادی است.»
این جمله دقیقاً همان چیزی است که فعالان اقتصادی سال‌ها فریاد زده‌اند: چندنرخی بودن ارز یعنی فساد، رانت و بی‌اعتمادی در بازار.
به زبان ساده، دولت با دست خود بازاری ایجاد کرده که نتیجه‌اش فقط افزایش هزینه تولید و کاهش شفافیت بوده است.
تفکر پوپولیستی و فشار بر اقتصاد
در این نشست بارها به "تفکر پوپولیستی" اشاره شد؛ یعنی سیاست‌هایی که به ظاهر برای حمایت از اقشار ضعیف اجرا می‌شوند، اما در عمل ضربه اصلی را به همان مردم وارد می‌کنند.
- کنترل دستوری قیمت‌ها باعث می‌شود تولیدکننده ضرر کند، تولید کاهش یابد و در نهایت مصرف‌کننده با کمبود کالا یا گرانی مواجه شود.
- یارانه‌های پنهان انرژی و ارز ارزان، به جای کمک به مردم، به جیب عده‌ای خاص و پرمصرف می‌رود.
نقش قوانین ناکارآمد
وزیر اقتصاد تأکید کرد که مشکل اصلی فرد یا وزارتخانه نیست، بلکه قانون است.
برای نمونه، قانون قاچاق ارز و کالا باعث شد بخش زیادی از منابع ارزی کشور در مسیرهای غیررسمی خرج شود.
حتی اگر بهترین وزیر اقتصاد هم سر کار باشد، تا زمانی که قوانین اصلاح نشوند، مشکلات ادامه پیدا می‌کنند.
پیامدهای نشست برای بازار سرمایه و مردم
به‌عنوان فعال بازارهای مالی، پیامدهای این نشست را می‌توان چنین خلاصه کرد:
- افزایش بی‌اعتمادی به سیاست‌های ارزی.
- فشار بیشتر بر تولیدکنندگان و افزایش هزینه تولید.
- آسیب‌پذیری صنایع بورسی وابسته به واردات مواد اولیه.
- اثر مستقیم بر زندگی مردم: گرانی کالا و کاهش قدرت خرید.
راهکارهای پیشنهادی
- پذیرش واقعیت‌های اقتصادی و حرکت به سمت تک‌نرخی شدن ارز.
- اصلاح قوانین پایه‌ای مانند قاچاق ارز و قوانین مالیاتی.
- حمایت واقعی از تولید با تأمین مالی آسان و تسهیل صادرات.
- افزایش شفافیت برای کاهش رانت و فساد.
جمع‌بندی
نشست تولیدکنندگان با وزیر اقتصاد را باید یک نقطه عطف دانست؛ چرا که بسیاری از واقعیت‌ها علناً بیان شد. اما گفتن کافی نیست. اقتصاد ایران نیازمند تصمیم‌های شجاعانه و اصلاحات ساختاری است.
برای مردم عادی، مهم‌ترین پیام این نشست این است که مشکلات اقتصادی نه از ناتوانی افراد، بلکه از ساختارها و قوانین غلط نشأت می‌گیرد.
خدمات ما
تیم فرشاد مصفا در کنار تحلیل‌های تخصصی بازار، خدمات عملی در زمینه مدیریت سرمایه و مشاوره حقوقی ارائه می‌دهد:
درباره نویسنده
فرشاد مصفا – موسس تیم سبدگردانی و استارتاپ حقوقی در زمینه مشاوره و وکالت.
سابقه فعالیت از سال 1393
کارشناس ارشد مدیریت کارآفرینی از دانشگاه تهران
📌 شبکه‌های اجتماعی:
- اینستاگرام: @farshadmosaffa
- یوتیوب: @farshadmosaffa
- لینکدین: فرشاد مصفا